Değişen Doçentlik Kriterleri
Doçentlik Alanları
12 temel alan bulunmaktadır:
- Eğitim Bilimleri
- Fen Bilimleri ve Matematik
- Filoloji
- Güzel Sanatlar
- Hukuk
- İlahiyat
- Mimarlık, Planlama, Tasarım
- Mühendislik
- Sağlık Bilimleri
- Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
- Ziraat, Orman ve Su Bilimleri
- Spor Bilimleri
Ulusal Makale ve Uluslararası Makale
Ulusal Makale: Yükseköğretim Kurulu mevzuatına göre ulusal hakemli dergi, editörü ve en az beş değişik üniversitenin öğretim üyelerinden oluşmuş danışma kurulu (bilim kurulu üyesi ya da hakem) olan, bilimsel özgün araştırma makalelerini en az bir hakemin olumlu görüşünü alarak yayımlayan, Üniversite kütüphanelerinden erişilebilir olan süreli bir dergi grubudur. Bu dergi grubunda yayınlanan makaleler ulusal makale olarak adlandırılır.
Uluslararası Makale: Uluslararası hakemli dergi, bir editörü ya da editör kurulu olan, dünyanın farklı Ülke ve Üniversitelerini temsil eden ve araştırmalarıyla alanında saygınlık kazanmış araştırmacı ya da öğretim üyelerinden oluşan bilim ya da danışma kuruluna sahip olan ve bilimsel araştırmaların sonuçlarını yayımlamayı hedefleyen süreli bir dergi grubudur. Bu dergi grubunda yayınlanan makaleler uluslararası makale olarak adlandırılır.
Her ne kadar YÖK mevzuatına tanım ayrımları yukarıdaki gibi yapılmış olsa da dergilerin ulusal veya uluslararası olup olamadığını keskin çizgilerle ayırabilen bir ölçeklendirme mevcut değildir. Bu husustaki ayrımlar dergilerin tarandığı indexler üzerinden daha net bir şekilde yapılabilmektedir.
İndex Nedir?
İdex, bilimsel makale yayınlayan akademik dergilerin belirli kıstaslar kapsamında dizinlendiği veri tabanlarıdır. Akademik yayıncılığa yön veren indexler; ESCI - SCIE, SSCI, AHCI, Scopus, PubMed, DOAJ gibi indexlerdir. Bu indexler uluslararası olarak dünyaca kabul görmüş bu alanda otorite seviyesindedir.
Quartile (Çeyreklik)
Q değerleri, dergilerin kendi grubunda ve etki faktörüne bağlı sıralamasını belirleyen analitik bir araçtır. Derginin kendi grubu içindeki sıralamasını gösterir.
Impact Factor (Etki Değeri)
Bir derginin etki değeri (impact factorů), belirli bir yıl İçinde derginin önceki İki yıl içinde yayınlanan makalelerine yapılan toplam atıf sayısının, yine aynı İki yıl içinde derginin yayımladığı toplam makale sayısına bölünmesi ile elde edilir.
Impact Factor, bir derginin bilimsel etkisini değerlendirmek için kullanılır.
H-Index
H-Index (H-indeksi veya H-indeks), bir araştırmacının akademik etkisini ve üretkenliğini değerlendirmek İçin kullanılan bir ölçüttür. H-Index, bir araştırmacının yayınlarının ve alıntılarının sayısını göz önünde bulundurarak hesaplanır.
H-Index, bir araştırmacının kendi çalışmalarının ve yayınlarının akademik etkisini yansıtmak için tasarlanmış bir metrik olarak öne çıkar.
09.08.2023 Tarihi İtibariyle ÜAK Tarafından Belirlenen Yeni Kriterler Ve Değişiklikler
Yeni doçentlik kriterleri aşağıdaki başlıklar kapsamında değerlendirmeye alınmaktadır.
- Uluslararası/Ulusal makale
- Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın
- Lisansüstü Tez Danışmanlığı
- Kitap
- Atıf
- Bilimsel Araştırma Projesi
- Bilimsel Toplantı
- Eğitim-Öğretim
- Patent/Faydalı Model*
- Ödül
- Editörlük
- Diğer (H-indeksi ve YÖK'ün ilk 300 üniversite sıralamasında bulunan yurt dışı kurumlarda en az 6 ay araştırma veya eğitim faaliyeti)*
1.Ulusal Makale Ve Uluslararası Makale Şartları Ve Kriterleri
Uluslararası Makale
Kategori |
Puan |
a) SCIE veya SSCI kapsamındaki dergide yayımlanmış makale |
|
- Q1* |
30 |
- Q2* |
20 |
- Q3* |
15 |
- Q4* |
10 |
b) AHCI kapsamındaki dergide yayımlanmış makale |
20 |
c) ESCI veya Scopus kapsamındaki dergide yayımlanmış makale |
10 |
d) Diğer uluslararası indekslerde taranan dergide yayımlanmış makale |
5 |
e) Bu maddenin a, b, c veya d bentleri kapsamındaki dergide yayımlanmış editöre mektup, araştırma notu, özet veya kitap kritiği |
3 |
- Uluslararası makale kısmında ilk göze çarpan kriter SCIE ve SSCI kapsamındaki dergilerde yayınlanmış makalelerin yayınlandıkları çeyreklik dilimlere göre puanlanmasıdır. Burada yayınlanan makaleler yayınlandığı derginin yer aldığı çeyreklik dilime göre puanlanır. Yani tablodan da açıkça görüleceği üzere Q1’deki bir dergide yayınlanmışsa 30, Q2’deki bir dergide yayınlanmışsa 20, Q3’deki bir dergide yayınlanmışsa 15, Q4’teki bir dergide yayınlanmışsa 10 puan şeklinde puanlanacaktır. Bu kriterde amaçlanan yayınlanan makalenin bilimsel kalitesinin artırılmasıdır.
- Yine AHCI kapsamındaki makale bir önceki kriterlere göre ayrıca puanlanmaktadır.
- Doçentlik başvurularında ilk kez ESCI ve Scopus kapsamındaki makaleler puanlanmakatadır.
- Diğer uluslararası indekslerde taranan makaleler de 5 puan olarak puanlanmaktadır.
Ulusal Makale
Kategori |
Puan |
a) TR Dizin kapsamındaki dergide yayımlanmış makale |
10 |
b) Diğer hakemli dergide yayımlanmış makale |
4 |
c) Diğer hakemli dergide yayımlanmış editöre mektup, araştırma notu, özet veya kitap kritiği |
2 |
Not:
Bu madde kapsamında, doktora unvanının alınmasından sonra, biri a bendinden olmak üzere en az iki yayın zorunludur.
Yabancı uyruklu adaylar ile yurtdışı doçentlik denklik başvurusu yapan adaylar, TR Dizin tarafından taranan ulusal hakemli dergilerde yayımlanmış makale koşulunu sağlayamamaları durumunda, bunun yerine aynı sayıdaki yayını 1. maddenin a, b veya c bentleri kapsamında vermek olmaları şartı aranacaktır.
- Ulusal makalelerde ise TR dizin kapsamındaki dergilerin puanı yükseltilerek 10 yapılmıştır.
- TR dizin kapsamında olmayan dergilerde yayımlanan makaleler ise 4 puan şeklinde puanlanmaktadır.
2.Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın Kriteri
Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın
Kategori |
Puan |
a) SCIE, SSCI veya AHCI kapsamındaki dergide yayımlanmış makale |
20 |
b) ESCI veya Scopus kapsamındaki dergide yayımlanmış makale |
10 |
c) Diğer uluslararası indekslerde taranan dergide yayımlanmış makale |
5 |
d) TR Dizin kapsamındaki dergide yayımlanmış makale |
8 |
e) BKCI kapsamındaki kitap |
20 |
f) BKCI kapsamındaki kitapta bölüm |
10 |
g) Diğer uluslararası/ulusal kitap |
5 |
h) Diğer uluslararası/ulusal kitapta bölüm |
3 |
i) Uluslararası bilimsel toplantıda sunulan tam metni/özeti CPCI’da basılı/elektronik olarak yayımlanmış çalışma |
3 |
j) Diğer uluslararası/ulusal bilimsel toplantıda sunulan tam metni/özeti, basılı/elektronik olarak yayımlanmış çalışma |
1 |
Yapılan değişikliklerle lisansüstü tezlerden üretilmiş yayınların puanın arttığı görülmektedir. Güncel kriterlere ESCI ve Scoopus kapsamındaki dergiler de dahil edilmiştir. SCIE, SSCI veya AHCI, ESCI, Scoopus dışındaki indekslerde taranan makalelerin ise daha düşük puanlandığını görmekteyiz. Kitap ve kitap bölümlerinde ise Book Citation Index (BKCI) kapsamındaki kitap ve kitap bölümlerinin çok daha yüksek puanlandığını görmekteyiz.
Lisansüstü Tezlerden Üretilmemiş Kitap Kriteri
Kategori |
Puan |
a) BKCI kapsamındaki kitap |
20 |
b) BKCI kapsamındaki kitapta bölüm |
10 |
c) Diğer uluslararası/ulusal kitap |
5 |
d) Diğer uluslararası/ulusal kitapta bölüm |
3 |
Notlar:
- Bu madde kapsamında en fazla 20 puan alınabilir.
- Bu maddenin c ve d bentlerinden toplamda en fazla 5 puan alınabilir.
- Bu maddenin d bendi kapsamında YÖKSİS veri tabanına kayıtlı olan ve editörlük için üniversitesinden resmi izin almış Profesör unvanlı öğretim üyelerinin editör olduğu kitap kabul edilir.
- Bu madde kapsamında, sadece ders kitabı dışındaki özgün bilimsel kitaplar ile aynı kitaptaki bölümlerden sadece biri puanlanabilir. Yayınların kitabın tüm bölümleri başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili olmak zorundadır.
- Başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili olmak kaydıyla, ansiklopedi maddelerinin söz veya daha çok maddesi bir kitap bölümü olarak kabul edilir.
Lisansüstü tezlerden üretilmemiş kitap ve kitap bölümlerinde Book Citation Index (BKCI) kapsamındaki kitap ve kitap bölümlerinin oldukça yüksek, bunun dışındakilerin ise oldukça düşük puanlandığını görmekteyiz.
3.Atıflar
Atıf
Kategori |
Puan |
SCIE, SSCI, AHCI, ESCI veya Scopus kapsamında yapılan atıf |
3 |
BKCI kapsamındaki kitapta yapılan atıf |
2 |
TR Dizin kapsamındaki dergide yapılan atıf |
2 |
Diğer uluslararası/ulusal kitap veya dergide yapılan atıf |
1 |
Notlar:
- Bu madde kapsamında, doktora unvanının alınmasından sonra yapılmış yayınlardan en az 5 puan alınması zorunludur.
- Bu maddeden en fazla 10 puan alınabilir.
- Bu madde kapsamında adayın kendi eserlerine yaptığı atıflar değerlendirmeye alınmaz.
- Adayın bir eserine aynı yayında yapılan birden fazla atıf tek atıf sayılır.
Atıf puanlamasında da ESCI ve Scopus kapsamında yayınlanan eserler de eklenmiştir. Aslında bu değişim adayların lehine bir uygulama olmuştur. Yani makaleye verilebilecek atıf sayısında artış söz konusu olduğu anlamına gelmektedir. Yine Book Citation Index (BKCI) kapsamındaki kitaptaki atıflardan da puan alınabilecektir.
4.Lisansüstü Tez Danışmanlığı Kriteri
Lisansüstü Tez Danışmanlığı
Kategori |
Puan |
a) Doktora tezi |
5 |
b) Yüksek lisans tezi |
3 |
Bu maddeden en fazla 10 puan alınabilir.
İkincil danışman olması durumunda; asıl danışman a ve b bentleri için öngörülen puanların tamamını, ikincil danışman ise yarısını alır. Lisansüstü tez danışmanlığı hususunda ise doktora ve yüksek lisans tezlerinin tamamlanmış olma koşulu aranmaktadır.
Tez danışmanlığı önceki puanlamaya göre kriterlerin her ikisinde de puan artırılmıştır.
5.Bilimsel Araştırma Projeleri
Kategori |
Puan |
SCIE, SSCI, AHCI, ESCI veya Scopus kapsamında yapılan atıf |
3 |
BKCI kapsamındaki kitapta yapılan atıf |
2 |
TR Dizin kapsamındaki dergide yapılan atıf |
2 |
Diğer uluslararası/ulusal kitap veya dergide yapılan atıf |
1 |
Not: Bu maddeden
en fazla 15 puan alınabilir.
Burada ilk dikkat edilmesi gereken husus projenin tamamlanmış olmasıdır. Ancak burada projenin somut bir tamamlanma tanımı yapılmamıştır. Örneğin projenin makale, kitap gibi bir ürüne dönüştürme sonucuna bağlanmamıştır. Burada her ne kadar projede görev almak asgari koşulların sağlanması açısından yeterli kabul edilecek olsa da eser inceleme açısından sübjektif değerlendirileceği kuşkusuzdur.
6.Bilimsel Toplantı
Adayın hazırladığı lisansüstü tezlerden üretilmemiş olmak kaydıyla: |
Puan |
a) Uluslararası bilimsel toplantıda sunulan tam metni/özeti CPCI’da basılı/elektronik olarak yayımlanmış çalışma |
5 |
b) Diğer uluslararası/ulusal bilimsel toplantıda sunulan tam metni/özeti, basılı/elektronik olarak yayımlanmış çalışma |
3 |
Not: Bu madde kapsamında, doktora unvanının alınmasından sonra yapılmış çalışmalardan en az
5 puan almak zorunludur.
Bu maddeden en fazla
10 puan alınabilir.
Aynı bilimsel toplantıda sunulan en fazla bir çalışma puanlanabilir.
Bilimsel toplantılarda sunulan metinlerin tamamı veya bir kısmı Web of Science Conference Proceedings Citation Index’te taranmışsa bu kriterden daha yüksek puan verilmektedir.
Conference Proceedings Citation Index (CPCI), Web of Science veri tabanının bir parçası olarak, bilim, teknoloji ve sosyal bilimler alanındaki yüksek kaliteli konferans bildirilerini indeksler. Araştırmacılara dünya çapındaki konferanslarda sunulan makalelere erişim sağlar, böylece çeşitli disiplinlerdeki son gelişmeleri, yeni trendleri ve küresel iş birliklerini keşfetmelerine olanak tanır. CPCI, konferans bildirilerinin aranabilir ve atıf yapılabilir olmasını sağlayarak akademik toplulukta görünürlüğünü ve etkisini artırır.
7. Eğitim-Öğretim
Doktora eğitimini tamamladıktan sonra: |
Puan |
a) Dönemlik programlarda dört farklı yarıyılda lisans/lisansüstü ders vermiş olmak |
1 |
b) Yıllık programlarda iki farklı yılda lisans/lisansüstü ders vermiş olmak |
1 |
Bu madde kapsamında en az
2 puan almak zorunludur.
Bu maddeden en fazla
6 puan alınabilir.
Doktora unvanının alınmasından sonra, yükseköğretim kurumlarında en az 2 yıl kadrolu öğretim elemanı olarak görev yapanlar 2 puan almış sayılır.
Bu tablo, doktora eğitimi sonrasında öğretim elemanlarının akademik değerlendirme sürecine ilişkin bir puanlama kriterini açıklamaktadır. Tabloya göre, doktora unvanını aldıktan sonra, öğretim elemanlarının lisans veya lisansüstü düzeyde ders verme faaliyetlerine dayalı olarak puan kazanmaları öngörülmüştür. Dönemlik programlarda dört farklı yarıyılda ders vermek veya yıllık programlarda iki farklı yılda ders vermek, her biri 1 puan değerindedir. Bu madde kapsamında en az 2 puan alınması zorunludur ve en fazla 6 puan alınabilir. Ayrıca, doktora unvanını aldıktan sonra yükseköğretim kurumlarında en az 2 yıl kadrolu öğretim elemanı olarak görev yapmış olanlar doğrudan 2 puan almış sayılmaktadır. Bu düzenleme, öğretim elemanlarının akademik yeterliliklerini ve ders verme deneyimlerini teşvik etmeyi amaçlamaktadır.
8.Patent/Faydalı Model
Kategori |
Puan |
a) Tescil edilmiş uluslararası patent |
20 |
b) Tescil edilmiş ulusal patent |
10 |
c) Tescil edilmiş faydalı model |
5 |
d) Kişisel patent başvurusunda bulunmuş olmak |
2 |
Not: Patentlerde puan kişi sayısına bölünür.
Tabloda, tescil edilmiş uluslararası patentler en yüksek puanı (20 puan) alırken, tescil edilmiş ulusal patentler için 10 puan, tescil edilmiş faydalı modeller için 5 puan, kişisel patent başvurusunda bulunmuş olmak için ise 2 puan verilmiştir. Ancak, elde edilen puanların, başvuru sahibinin ortakları ile paylaşılması durumunda kişi sayısına bölünerek hesaplanacağı belirtilmiştir. Bu düzenleme, akademik ve yenilikçi çalışmaları teşvik etmeyi, bireysel ve kurumsal katkıları dengeli bir şekilde değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
9. Ödül
Kategori |
Puan |
a) YÖK Yılın Doktora Tezi Ödülü |
25 |
b) YÖK Üstün Başarı Ödülü |
25 |
c) TÜBİTAK Bilim Ödülü |
25 |
d) TÜBİTAK Teşvik Ödülü (UBYT Ödülü hariç) |
15 |
e) TÜBA GEBİP Ödülü |
5 |
f) TÜBA TESEP Ödülü |
3 |
Bu maddeden en fazla 25 puan alınabilir.
Tabloda, akademik ödüller farklı kategorilerde sınıflandırılmış ve her biri belirli bir puan değeri ile derecelendirilmiştir. YÖK Yılın Doktora Tezi Ödülü, YÖK Üstün Başarı Ödülü ve TÜBİTAK Bilim Ödülü gibi prestijli ödüller 25 puan ile en yüksek değeri taşımaktadır. TÜBİTAK Teşvik Ödülü (UBYT Ödülü hariç) 15 puan, TÜBA GEBİP Ödülü 5 puan ve TÜBA TESEP Ödülü ise 3 puan olarak değerlendirilmiştir. Ancak, bu maddeden alınabilecek toplam puan 25 ile sınırlandırılmıştır. Bu düzenleme, adayların akademik başarılarını dengeli bir şekilde değerlendirmeyi ve belirli bir kategoriden aşırı puanlama yapılmasını önlemeyi amaçlamaktadır.
10. Editörlük
Kategori |
Puan |
a) SCIE, SSCI, AHCI, ESCI veya Scopus kapsamındaki dergide editörlük |
2 |
b) BKCI veya Scopus kapsamındaki kitapta editörlük |
1 |
c) TR Dizin kapsamındaki dergide editörlük |
1 |
Bu maddeden en fazla 4 puan alınabilir.
SCIE, SSCI, AHCI, ESCI veya Scopus kapsamındaki dergilerde yapılan editörlük çalışmaları 2 puan ile en yüksek değere sahiptir. BKCI veya Scopus kapsamındaki kitaplarda editörlük ve TR Dizin kapsamındaki dergilerde yapılan editörlük çalışmaları ise 1'er puan değerindedir. Ancak, bu maddeden alınabilecek toplam puan 4 ile sınırlandırılmıştır.
11. Diğer
Kategori |
Puan |
a) Web of Science’a göre h-indeksi en az 5 olmak |
5 |
b) YÖK’ün kabul ettiği sıralama kuruluşlarının herhangi birinde yer alan ilk 300 üniversitede kesintisiz en az altı ay yurt dışı araştırma veya öğretim faaliyetinde bulunmuş olmak |
5 |
Bu maddeden en fazla 10 puan alınabilir.
Web of Science’a göre h-indeksi en az 5 olan akademisyenler bu kategoriden 5 puan alabilir. Ayrıca, YÖK’ün kabul ettiği sıralama kuruluşlarının herhangi birinde yer alan ilk 300 üniversitede kesintisiz en az altı ay yurt dışı araştırma veya öğretim faaliyetinde bulunmuş olmak da 5 puan değerindedir.